γάμπαρη

Η ΓΑΡΙΔΑ

“Γαρίδες; Ναι αλλά Αμβρακικού” μας λέει ο κινηματογραφικός Τζέιμς Μποντ στην ταινία του 1981 -Για τα μάτια σου μόνο-. Για τις διάσημες λοιπόν γαρίδες Αμβρακικού ο λόγος ή αλλιώς γάμπαρες όπως χαρακτηριστικά τις λένε στον Αμβρακικό.

Η φήμη τους ξεπερνά τα "στενά" όρια του Αμβρακικού κόλπου και φτάνει σε ολόκληρη την Ελλάδα, αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο, όπως χαρακτηριστικά είδαμε. Για αιώνες αποτελεί ένα μοναδικό προϊόν, μια βασική πηγή εισοδήματος των ψαράδων του κόλπου. Μια τοπική λιχουδιά που ανέκαθεν προτιμούσαν οι καλοφαγάδες αλλά και όλοι όσοι αγαπούν τους θαλασσινούς μεζέδες.

Η γάμπαρη Αμβρακικού (Melikertus Kerathurus) είναι ένα ενδημικό είδος του κόλπου που ολοκληρώνει τον βιολογικό του κύκλο εντός του κόλπου. Έτσι, οι γάμπαρες του Αμβρακικού έχουν κάποια δικά τους χαρακτηριστικά, από τα οποία μπορούμε να τις ξεχωρίσουμε. Τα μουστάκια τους είναι ιδιαιτέρως μακρυά, το ρύγχος τους προεξέχει αρκετά μπροστά από τα μάτια και η ουρά τους έχει έντονο μπλε, κόκκινο και κίτρινο χρωματισμό. Στη ράχη τους έχουν χρωματιστές ρίγες που είναι ιδιαιτέρως έντονες όταν ο βυθός στον οποίο ζουν είναι βραχώδης ή καλυμμένος με ποσειδωνία. Είναι αρκετά μεγάλες, αφού το εμπορεύσιμο μέγεθός τους υπερβαίνει τα δέκα εκατοστά, αλλά αν κάτι τις κάνει τόσο ξακουστές είναι η μοναδική, ακαταμάχητη γεύση τους. Ένας θαλασσινός μεζές που δικαιολογεί απόλυτα τη φήμη που έχει αποκτήσει!

Ο ΑΜΒΡΑΚΙΚΟΣ

Μια κλειστή θάλασσα, ένας μικρός κόλπος στη δυτική Ελλάδα είναι ο Αμβρακικός. Μικρογραφία της Μεσογείου, με πλούσια φύση και άφθονους πόρους που ποτέ δεν άφησε αδιάφορο τον άνθρωπο. Χιλιάδες χρόνια τώρα, οι πρόγονοί μας ψαρεύουν, κυνηγούν και χτίζουν πόλεις και χωριά γύρω από τον Αμβρακικό.

Στις βόρειες ακτές του, εκβάλουν οι ποταμοί Άραχθος και Λούρος, όπου με τα δέλτα τους σχηματίζουν λιμνοθάλασσες και καλαμιώνες μοναδικής ομορφιάς και οικολογικής σημασίας. Οι απέναντι, νότιες, είναι έντονα βραχώδεις και στις τύπου φιόρδ ακτές σχηματίζονται πολλοί μικροί κολπίσκοι όπου είναι περιτριγυρισμένοι από κατάφυτες πλαγιές.

Οι βάρκες εδώ, γνωστές ως πριάρια, δεν έχουν καρίνα και έτσι μπορούν να κινούνται εύκολα στις ρηχές ακτές και τις λιμνοθάλασσες στα βόρεια του κόλπου. Οι αποστάσεις μικρές και οι απέναντι ακτές είναι πάντα ορατές, με τα πριάρια τους οι ψαράδες του Αμβρακικού τριγυρνούν στον κόλπο σαν νομάδες της θάλασσας.

Ο Αμβρακικός είναι ένας πλούσιος ψαρότοπος που εκτός από τις γαρίδες φημίζεται για τα όστρακά του, τις σαρδέλες του, τον μικρό αλλά πεντανόστιμο γαύρο του, τις κουτσομούρες, τους κέφαλους, τις γλώσσες και πολλά άλλα θαλασσινά. Στα νερά του, ακόμη, θα δείτε δελφίνια και χελώνες Caretta Caretta, ενώ στους βάλτους που σχηματίζουν οι εκβολές των ποταμών ζουν δεκάδες είδη σπάνιων πουλιών και θηλαστικών. Ο κόλπος άλλωστε είναι ένας από τους σημαντικότερους υγρότοπους της ανατολικής Μεσογείου και προστατεύεται από τη διεθνή συνθήκη Ramsar.

Με φόντο ένα υπέροχο ηλιοβασίλεμα, μια φύση βγαλμένη σαν από τον παράδεισο και με ολόφρεσκους μεζέδες απευθείας από τα νερά του κόλπου, μια επίσκεψη στα πέριξ του Αμβρακικού είναι μια εμπειρία ζωής μοναδική, ένα ταξίδι που πρέπει οπωσδήποτε να κάνετε!

Η ΓΕΥΣΗ

Ένα τηγάνι και 15 λεπτά της ώρας είναι αρκετά για να απολαύσετε τις γάμπαρες του Αμβρακικού. Ρίξτε τις στο καυτό λάδι και αμέσως η κουζίνα σας θα μοσχοβολήσει θάλασσα. Αφήστε τις λίγα λεπτά από κάθε πλευρά, να κοκκινίσουν, να ψηθούν, αλλά να μη χάσουν τους χυμούς τους και είναι έτοιμες. Ελάχιστο λεμόνι και καλή παρέα θα απογειώσουν αυτή τη στιγμή της απόλυτης απόλαυσης!

Αν πάλι ο ουρανίσκος σας, “τσιγκλά” τη φαντασία σας, απλά ακολουθήστε τον παρακάτω συνδέσμο με συνταγές:

Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ

Τέλη Μαΐου, η εποχή της γάμπαρης στη Μπούκα και λίγο πριν ο ήλιος δύσει, υπάρχει έντονη κινητικότητα στο μικρό αλιευτικό καταφύγιο. Οι ψαράδες του χωριού, αλλά και πολλοί ακόμη, από σχεδόν ολόκληρο τον Αμβρακικό κόλπο, που έρχονται αυτή την εποχή για να ψαρέψουν γαρίδες, έχουν μαζευτεί γύρω από τα πριάρια τους και ετοιμάζονται να ξεκινήσουν.

Ο ουρανός έχει πλέον πάρει τα χρώματα του ηλιοβασιλέματος. Η πρώτη βάρκα βγαίνει σιγά σιγά από το λιμάνι, αυτή δίνει το σύνθημα και όλες μαζί πλέον ξεκινούν για τη θαλάσσια περιοχή λίγο έξω από το λιμάνι. Για λίγο, το μόνο που ακούγεται είναι ο ήχος από τις ντιζελομηχανές να απομακρύνονται με φόντο τον κατακόκκινο ήλιο. Παλιότερα, αυτή την εποχή, ερχόντουσαν εδώ μέχρι και 50 βάρκες από ολόκληρο τον κόλπο.

Κάθε βάρκα παίρνει τη θέση της, η μια δίπλα στην άλλη, και με το που ακουμπά ο ήλιος στα νερά του Αμβρακικού ξεκινούν όλες μαζί να καλάρουν* προς την ίδια κατεύθυνση. Περίπου τρεις ώρες μετά τα δίχτυα μαζεύονται και οι βάρκες επιστρέφουν στο λιμάνι για το ξεμαγιάρισμα**. Όλο το βράδυ το λιμάνι είναι ένας τόπος ζωντανός, αφού οι ψαράδες επαναλαμβάνουν την ίδια διαδικασία αρκετές φορές, ελπίζοντας σε αρκετά κιλά γάμπαρης έως το πρωί. Μια διαδικασία που την επιβάλει η ίδια η γάμπαρη, αφού την ημέρα μένει κρυμμένη στον πυθμένα, έχοντας εκτός άμμου, μόνο τα μάτια και τα μουστάκια της, και το βράδυ βγαίνει προς αναζήτηση τροφής.

Αυτήν την εποχή λοιπόν, από τέλη Απριλίου έως και τέλος Ιουνίου, μπορείτε να επισκεφθείτε τη Μπούκα να περπατήσετε στην παραλία, να δείτε το μοναδικό ηλιοβασίλεμα και φυσικά να δοκιμάσετε ολόφρεσκες γάμπαρες! Με λίγα λόγια να ζήσετε μια εμπειρία μοναδική, το ψάρεμα της γάμπαρης στον Αμβρακικό κόλπο!

*το ρίξιμο των διχτυών στη θάλασσα.
**το καθάρισμα των διχτυών απ' ότι έχουν πιάσει.

Ζήστε το!